Làng dệt Mỹ Nghiệp là một điểm đến văn hóa đặc sắc của du lịch Ninh Thuận. Thời kỳ văn hóa Chăm Pa phát triển, đây là biểu tượng rực rỡ nhất khi sở hữu kỹ thuật dệt vải thủ công nhưng ẩn chứa vô vàn những tinh hoa.
Ninh Thuận là vùng đất không chỉ có cát trắng và sa mạc. Ở đây có những thắng cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và những địa danh mà chỉ nhắc tới tên thôi cũng đã thấy chứa đựng những giá trị văn hóa lịch sử đa sắc màu của thời kỳ văn hóa Chăm Pa rực rỡ mà hiếm một nơi nào có được.
Làng gốm Bàu Trúc, Làng thuốc Phước Môn cùng với Làng dệt Mỹ Nghiệp là những làng nghề truyền thống nổi tiếng của người Chăm ở khu vực miền Trung. Giờ đây, những làng nghề này đều là các địa điểm du lịch Ninh Thuận thu hút đông du khách tới khám phá văn hóa người Chăm ở miền Trung Việt Nam. Hãy cùng khám phá nét đặc sắc của Làng dệt Mỹ Nghiệp trong bài viết này nhé!
Khám phá làng dệt Mỹ Nghiệp – địa điểm du lịch Ninh Thuận
Địa chỉ và cách di chuyển
Làng Mỹ Nghiệp Ninh Thuận thuộc Khu phố Mỹ Nghiệp, thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước. Làng cách Bảo tàng Ninh Thuận 12km. Cách di chuyển tới làng dệt rất dễ dàng. Du khách có thể đi bằng taxi hay xe cá nhân riêng. Với những người mê phượt thì gợi ý là bạn hãy thuê một xe máy theo ngày để có thể khám phá Làng dệt theo cách thú vị nhất.
Lịch sử hình thành và các mốc phát triển của Làng nghề dệt Mỹ Nghiệp Ninh Thuận
Làng Mỹ Nghiệp được hình thành từ thế kỷ VI. Theo những người trong làng kể lại, tổ nghề là nữ thần Po Yang Inư Nagar còn có tên gọi khác thần Muk Juk (Bà Đen) của người dân Chăm Pa. Người Chăm hay gọi tổ nghề là Patao Kumay (mang ý nghĩa là vua của đàn bà) hoặc là Stri Ratjnhi (chúa của phụ nữ).
Năm 1992 là năm làng nghề phát triển rực rỡ nhất. Thời điểm đó đánh dấu sự ra đời của cơ sở dệt thổ cẩm Inrahani do bà Thuận Thị Trụ làm chủ. Cơ sở Inrahani là nơi quy tụ của một loạt sản phẩm dệt đẹp mắt được làm bởi những đôi bàn tay khéo léo, lành nghề của những nghệ nhân Chăm. Cũng từ đây, văn hóa dệt của người dân Mỹ Nghiệp đã được lan tỏa tới làng khác như làng Văn Lâm, Hữu Đức, Chung Mỹ và vượt qua ranh giới của tỉnh Ninh Thuận. sang cả các ngôi làng Chăm khác ở Bình Thuận.
Cách mà nghề dệt ở Làng Mỹ Nghiệp được bảo tồn đến ngày nay là do phong tục mẹ truyền con nối trên hai phương diện bí quyết nghề nghiệp và đạo đức làm nghề. Các thế hệ sau học phương pháp dệt của thế hệ trước và phải đạt được những tiêu chuẩn về đạo đức trong nghề mà bà tổ nghề Muk Thruh Palei đã đề ra.
Sự phát triển mạnh mẽ của làng nghề Mỹ Nghiệp còn đến từ sự quan tâm phát triển của chính quyền địa phương. Sở Văn Hóa Thể Thao và Du lịch Ninh Thuận đã có những đề xuất kiến nghị lên Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nhằm đưa Làng nghề dệt Mỹ Nghiệp vào danh mục Di sản Văn hóa Phi vật thể cấp quốc gia. Chính quyền cũng tích cực kết nối làng nghề với các công ty may mặc tại TP HCM để cho ra đời những sản phẩm đẹp mắt mang hơi hướng vừa hiện đại vừa truyền thống do áp dụng cả hai yếu tố công nghiệp và thủ công để tạo nên sự độc đáo hiếm có.
Những điểm đặc sắc, độc đáo
Lưu giữ phong cách dệt vải của người Chăm cổ xưa
Người Chăm có một nền văn hóa đặc sắc, thể hiện rõ nét trong kiến trúc, điêu khắc, tín ngưỡng tôn giáo, phong tục tập quán, các làng nghề dệt vải, hoa văn, gốm sứ…
Làng dệt Mỹ Nghiệp khác biệt với các làng nghề dệt khác ở chỗ đến thời điểm hiện tại, những nghệ nhân Chăm sau này vẫn lưu giữ phong cách dệt vải của người Chăm cổ xưa. Đó là kiểu dệt vải không cần sử dụng đến các thiết bị hiện đại hay máy móc công nghiệp. Họ vẫn sử dụng khung dệt truyền thống của các thế hệ đi trước. Kỹ thuật dệt thì có những thao tác cầu kỳ, đòi hỏi sự lành nghề, khéo léo cao. Nếu có dịp chiêm ngưỡng quá trình tạo ra sản phẩm của các nghệ nhân làng dệt Mỹ Nghiệp, du khách sẽ trầm trồ trước những vô vàn tinh hoa về phương pháp dệt của người dân làng Mỹ Nghiệp Ninh Thuận.
Nguồn nguyên liệu bông sợi trồng trong sân nhà
Một điều rất đặc biệt, sợi chỉ dệt của người Mỹ Nghiệp Ninh Thuận được lấy từ những cây bông vải trồng ngay tại sân nhà của họ. Quá trình tạo nên những mảnh vải đẹp mắt từ cây bông vải là cả một quá trình phức tạp, tỉ mỉ, bao gồm rất nhiều công đoạn và thời gian. Các công đoạn chính đó là tách hạt, ngâm dập, tới nhuộm, đến hồ, chải và công đoạn đánh ống. Trong đó, các công đoạn đòi hỏi sự lành nghề cao và hết sức cẩn thận, kỹ lưỡng trong từng thao tác là nhuộm, chải và đánh ống.
Sự bền bỉ nhẫn nại trong suốt quá trình dệt vải
Cách người Chăm ở làng nghề Mỹ Nghiệp dệt nên mảnh vải diễn ra trong vòng hai tới 3 ngày. Mẫu vải càng phức tạp thì thời gian hoàn thành lâu hơn. Trong suốt quá trình dệt, người thợ kiên trì, nhẫn nại, gửi trọn tâm huyết và sự tập trung cao độ để hoàn thành các hoa văn theo bản mẫu để vừa đúng lại vừa đẹp nhất. Với nghề dệt vải thủ công, sự bền bỉ là điều tối quan trọng. Không một phút giây lơ là mới tạo ra được sản phẩm ưng ý.
Hoa văn dệt thổ cẩm đẹp mắt, tinh tế và đa dạng
Thứ tạo nên danh tiếng cho Làng dệt Mỹ Nghiệp còn là các mẫu hoa văn thổ cẩm trên từng mảnh vải. Dù sử dụng khung truyền thống thủ công hoàn toàn nhưng từng họa tiết lại vô cùng sống động và đa dạng. Các mẫu họa tiết phổ biến là những mẫu xưa như rồng trời, thần Shiva, thần đèn… Bên cạnh đó là các mẫu hoa văn cổ như văn hoa mai của người Kinh, văn con voi của khu vực Tây Nguyên.
Riêng với họa tiết cầu vồng thì nghệ nhân Mỹ Nghiệp còn khéo léo kết hợp đa dạng các loại sợi với nhau, không chỉ là chất liệu từ cây bông vải mà còn sử dụng thêm sợi kim tuyến và sợi tổng hợp. Điều đó cho thấy sự cởi mở trong phong cách làm nghề, cũng là điều mang tới sự độc đáo và tính ứng dụng cao cho sản phẩm. Những sự phá cách mới mẻ trên nền tảng kinh nghiệm truyền thống càng làm tăng những tiện ích của sản phẩm, khiến sản phẩm dễ dàng hòa nhập trong cuộc sống hiện đại với nét thu hút riêng.
Dù sử dụng các chất liệu vải khác nhau nhưng vẫn chỉ dệt trên một loại khung vải truyền thống duy nhất. Điều này thực sự là thử thách khó với những nghệ nhân dệt vải truyền thống. Nhưng đó cũng là minh chứng cho thấy sự lành nghề đỉnh cao của những nghệ nhân Làng dệt Mỹ Nghiệp. Không điều gì có thể làm khó được họ. Kỹ thuật xưa áp dụng trên những chất liệu mới, dù khó nhưng vẫn thao tác rất tài tình đỉnh cao.
Có thể nói, cùng với tâm huyết giữ nghề của người dân và sự vào cuộc của địa phương, làng dệt Mỹ Nghiệp đã thành công trong việc giữ gìn, nối tiết và phát triển những giá trị cao quý của nền văn hóa Chăm Pa rực rỡ.
Trải nghiệm một ngày tại làng dệt Mỹ Nghiệp
Là nơi tồn tại những nét đẹp văn hóa đặc sắc và lưu truyền nghề dệt vải cổ, làng nghề Mỹ Nghiệp đã trở thành điểm du lịch Ninh Thuận thu hút đông người trẻ tới tham quan, khám phá tìm hiểu về văn hóa, lịch sử và phương thức làm nghề của người Chăm.
Tới đây, du khách sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng những thao tác dệt vải thủ công tỉ mỉ và vô cùng khéo léo, điêu luyện để tạo nên những sản phẩm vải đẹp mắt. Dưới sự hướng dẫn của các nghệ nhân, du khách cũng có thể trải nghiệm hoạt động tự tay dệt vải rất thú vị.
Sau chuyến khám phá Mỹ Nghiệp, bạn có thể tranh thủ ghé Đền tháp Po Rome là địa điểm du lịch Ninh Thuận rất độc đáo gần đó.
Mọi thông tin về đặc sản, du lịch Ninh Thuận, quý khách vui lòng liên hệ:
Dacsan.com – Nguồn gốc đảm bảo, chất lượng đỉnh cao
Địa chỉ: Chung cư Tây Thạnh, Đường C8, P. Tây Thạnh, Q. Tân Phú, TP Hồ Chí Minh
Website: https://dacsan.com
Hotline: 0901 486 486
Email: trinhcukien@gmail.com
